Obecnie Polacy goszczą osoby z Ukrainy, które uciekają przed wojną.
Uchodźcy wojenni niewątpliwie znaleźli się w sytuacji, która ich przeraża.
Polacy bardzo chętnie goszczą pod swoim dachem uchodźców z Ukrainy, jednakże często jest też obawa, że nieodpłatne, grzecznościowe udostępnienie mieszkania, może narazić właściciela na negatywne konsekwencje i problemy.
Dlatego też postanowiłam poruszyć tutaj zagadnienie instytucji Prekarium, w kontekście goszczenia uchodźców z Ukrainy, bowiem temat umowy najmu i umowy użyczenia był już wielokrotnie podejmowany na różnego rodzaju forach.
Dla wyjaśnienia, nie ma jednej definicji prekarium, bowiem instytucja prekarium nie została ustawowo uregulowana, ale jej istnienie potwierdzone jest w komentarzach oraz w orzecznictwie sądowym.
Doktryna i orzecznictwo wskazuje, że z władztwem prekaryjnym mamy do czynienia w przypadku, gdy w stosunkach społecznych jedna osoba chce drugiej wyświadczyć przysługę, kierując się grzecznością lub względami humanitarnymi
Jako przykłady zastosowania prekarium podaje się często w doktrynie sytuację w której właściciel udostępnienia gościny we własnym lokalu. Tym samym, wskazuje się trzy istotne elementy prekarium: faktyczne władztwo nad rzeczą, grzecznościowy charakter, swobodną odwołalność
Oczywiście nie sposób, się nie zgodzić, że Instytucja Prekarium zbliżona jest do umowy użyczenia, jednakże zgodnie z wyrokiem Sąd Najwyższego z dnia 13 września 2001 r. (IV CKN 425/00), prekarium różni się od użyczenia tym, że jest relacją czysto faktyczną, a nie stosunkiem prawnym. Właściciel może w każdej chwili odebrać rzecz, a osobie, której tę rzecz odbiera, nie przysługuje ochrona prawna.
W związku z tym w mojej ocenie jeżeli właściciel lokalu mieszkalnego, kierując się względami humanitarnymi czyli np. chęcią niesienia pomocy ludziom, uciekającymi przed wojną i tym samym oferuje nieodpłatną gościnę, obywatelowi Ukrainy, mamy do czynienia właśnie z instytucją prekarium. Należy pamiętać, że prekarium nie jest stosunkiem prawnym i ma charakter nieodpłatny. Ponadto co ważne, zaistnienie prekarium tworzy się mocą faktów dokonanych, poprzez samo udzielenie gościny i nie wymaga żadnego oświadczenia na piśmie W mojej ocenie jednak warto podpisać oświadczenie o udzieleniu gościny aby posiadać dane osób, które przyjęliśmy w gościnę.
